عومەر دلسۆز/ ئامەد

دیاری کورمانجیا باکوور ھاتیەکرن.
رۆمانا کو ب فۆرما "ڤەبێژییێ" ھاتییە راچاندن و ب زاردەڤێ مریەمایێ سەرھاتییێن خوە ژ ھەڤالا خوە نارینێ رە ڤەدلۆرینە، ئاستەکە نوو یا بلند ل ڤەگۆتنا کورمانجیێ ڤەدبرە و ئەم "مریەما" یا ھونەرمەندا تابلۆیان وەکی سیمرەکێ ژ خوەلیا خوە ڤە خوە ڤەدژینە، دبینن و ب سەر دەڤێ وێ، رەخنەیا نڤیسکاری ل فەودالیتەیێ کو ب سەر دەڤێ مریەمایێ تێ ڤەگۆتن و تراژیدییا ژنا کورد ھەتا ئاتۆمێن خوە سەحدکن.
من سه‌عه‌ت هه‌شت و نیڤێ شه‌ڤێ رۆمانا کو ژ ١١٧ رووپەلان پێک تێ، وەرگرت دەستێ خوە و من کر و نەکر من نەکاری بەردم، گاڤا گه‌ھشتم داوییا وێ سه‌عه‌ت ھێژ یانزده‌هـ ، بیست و سێ ده‌قیقه‌ بوو. ئەز دکارم ببێژم، ھەتا نھا ئەڤ یەکەم بەرھەمە کو ئەز بێ بێھنڤەدان د نەفەسەکێ دە دخوینم و گاڤا من قەداند، من خوەست جارەکە دن لێ ڤەگەرم و ئەز دکارم بێژم ئەز ژێ "تێر" نەبووم.
"مریەما" یا کو خوەدان ھێمایێن فەلسەفیک و زمانەکی بلند تێر و تژییە، رەخنەیەکە ل زھنییەتا رۆژھلاتا بابکسالاری و لێگەرینا خوئاڤاکرن و خوەدورستکرنا "کەسایەتەکە ئێخستی" یە.
"مریەما" یا کو ھێژ د تەمەنەکی نەستێلە دە دووجاری دەستئاڤێتنا مێرەکی نەچاک تێ، باڤێ وێ د شەرێ کەنداڤێ دە تێ کوژتن و ژنباڤا وێ مەنجۆل وێ دهاڤێژە ناڤ لەپێن مه‌حەمەدێ مەیرێ کو سەبری سلێڤانه‌یی ئەڤ ناڤ د ھەمان دەمێ دە وەک "سەمبۆل" ژی ب کار ئانینە و ب سەر وان، "زھنیەتا رۆژھلات" ھاتیە تیربارانکرن.
"مریەما" یا کو د ھەمان دەمێ دە "کوردستانێ" سەمبۆلیزە دکە، دلێ خوە بەر سێ زلامان بەرددە کو یەک ژێ "پێشمەرگە"، یەک ژێ "کۆمه‌نیست" ویێ دیتر ژی "دیندارەکی فاناتیک" و ب ڤان کارەکتەران ئەم پێ دحەسن کو سلێڤانه‌یی د ھەمان دەمێ دە، رەخنەیا ڤان ھەر سێ چەمک و بیردۆزان دکە و دبێژە، "ڤان تەنێ کولێن مریەمایێ زێدە کرنە" و مریەما د وان دە ل کەسایەتا باڤێ کوشتییا رزی دگەرە.
د رۆمانێ دە کوردییەکە بلندا فەلسەفیک ھاتیە بکارئانین و د ھەمان دەمێ دە وەکی بەرسڤەکێ یە، ژ کەسێن دبێژن "کوردی تێرا دەربرینا زانستێ ناکە" رە.
"مریەما" یا کو شوور کشاندیە "دۆگمایان" و وان ب زانینا خوە و بەرخوەدانا خوە یا "مانێ" پێپەس دکە، دەڤێ کیسێ خوە ژ نارینێ رە ڤەدکە و ب سەر کەڤال و تابلۆیێن خوە، ھەم ئانالیزا نیگار و رەنگێن وێنەیێن خوە دکە، ھەم ژی ئانالیزا دەروونییا خوە و د بەر رە ژی سەرھاتیێن خوە وجڤاکا خوە ئانالیز دکە.
ل ڤێ دەرێ ئەز دخوازم ئانەکتۆدەکێ ڤەبرم: گەلۆ ئەڤ کارەکتەرا وھا تێگه‌هشتی چاوا چێبوویە ل دوھۆکێ پەیدا بوویە؟ دوھۆکا کو ھێژی ب سیستەما پەروەردەیا سەدام یا سەدسالا بیستان لێ سەردەستە، ما مومکینە، ژنەکە وسا خوەدان بیر و ھزرێن بلند د دەرگووشا خوە دە خوەدان بکە؟
سەبری سلێڤانی، ب ڤێ بەرھەما خوە، ڤەگۆتنا کوردی بلند کریە، ژ ژارگۆنا کەڤنەتۆری داوەشاندیە و ئانیە ب ھێمایێن زانستی خەملاندیە. گاڤا من ئەڤ بەرھەم خوەند ھێڤیا منا بۆ کوردی "گەشتر" بوو و ئەڤ ئاژارا کو ھێدی ھێدی ل سەر ئاخا خوە رھێن خوە بەرددا و گەودەیێ خوە ستوور دکە، ئەز دخوازم دوبارە بکم، "دێ بەرەیەکی نوو ل وێژە و ئەدەبیاتا جیھانێ ڤەکە". فکر و ھزرا کوردییا بلند کو ب فەلسەفەیەکە ل سەر بنەمایێ سروشتییا ئانالیتیک ئاڤا دبە و ب رێبازا کوانتومێ ژیانێ دنرخینە و ژیانا خوەزایییا نەۆلیتیک ژ خوە رە وەک خیم دبینە، رەنگ و درووڤێ خوە د نڤیسکاریا کوردی دە ددە پێش و "کوردێ نوو" ژ ناڤ که‌ڤلێ خوە دەردکەڤە.
رێبازا سەبری سلێڤانه‌یی یا رەخنەیا جڤاکێ، کو ب سەر ژاری و ئێخستنا ژنێ دەست ب شەرێ "ھەبوونێ" دکە و "دۆگمایێن رۆژھلاتی" ددە بەر تیرەبارانێ و ل شوونێ ژی، وەک ژیانەکە ئالتەرناتیڤ "خوەبوونێ"؛ خوەبوونا ل سەر بنەمایێ خوەزایێ، دادهینە، رێبازەکە علمی و پێشکەتییە.
وارێ رۆمانا سلێڤانه‌یی باژارێ دوھۆکێ یە، ھەر چەند کەکێ سەبری ھەما پچەکی دەڤێ داسا رەخنەیێ گھاندبە "دەستهه‌لاتا ڤێ دەرێ" ژی د ھن ھەڤۆکان دە ئەم دبینن کو سەبری ب سەر زارێ مریەمایێ، رەخنەیێ ل سەرڤە سەرڤەتیا "تێگەھان" دکە و قۆناغێن بەری و پشتی "شۆرەشا ھەرێمێ" ب ھن ھەڤۆکان د کەسایەتا "لەھەنگێ پێشمەرگە" دە ددە بەر چاڤان.
ژ بۆ ئەم کوردێن باکووری ھنەکی دیتر پارچەیێ دلێ خوەیا باشووری تێبگه‌ھن، دڤیا ئەم مێڤانداریێ د جیھانا مریەمایێ دە بکن.
مریەما، ل نک مە ژی پرن، ب تێگه‌هیشتنا "مریەما" یان ، ئەم دکارن "دۆگما" یێن خوە بھەرفینن.